Faalangst en perfectionisme; heb jij er last van?
Je wilt graag muziek leren maken. Het lijkt je een geweldige hobby, maar je denkt: “Stel je voor dat ik er niet goed in ben! Wat een afgang zou dat zijn! Ik weet nu al wat voor een grote sukkel ik mezelf dan vind. En hoe slecht ik me dan voel. Zou ik er wel aan beginnen?” Herkenbaar?
Dat is precies hoe perfectionisten met faalangst denken. Zo jammer! Het kost heel veel energie om er dan aan te beginnen! Terwijl als je denkt: “ik ga gewoon lekker aan de slag en zie wel hoe ver ik ermee kom!”, geeft het je zoveel plezier!
Veel mensen hebben er last van
Nu de het nieuwe schooljaar weer is begonnen, heb ik ook weer de nodige nieuwe leerlingen op les gekregen. En eerlijk, het leek wel een besmettelijke ziekte: de ene na de andere nieuwe leerling vertelde last te hebben van perfectionisme en faalangst! Tijd dus om er in deze blog aandacht aan te besteden hoe je ervan af komt!
Wat is perfectionisme
Perfectionisme is de neiging om alles altijd helemaal perfect te willen doen. Gewoon goed is nooit goed genoeg. Ik weet wat het is, ik ben lange tijd ook een perfectionist geweest. En daar was ik trots op! Ik deed altijd mijn uiterste best om alles helemaal perfect te doen. Dat kostte natuurlijk heel veel tijd en energie. En eigenlijk lukte het nooit helemaal, dus het was nooit goed genoeg. Totdat ik het echt niet meer trok en een burn-out kreeg. Eindelijk begon ik te begrijpen dat dat gewoon goed ook meestal gewoon goed genoeg is. Dat je ook tevreden kunt zijn met een iets minder perfect resultaat zolang je er je best op hebt gedaan. Was het gemakkelijk om dat in te zien en te veranderen? Nee! Ik moet mezelf er nog steeds regelmatig aan herinneren dat goed gewoon goed is! Maar het heeft me wel veel opgeleverd en dat helpt!
Wat is faalangst
Faalangst is dat je bang bent dat je het niet goed zult doen. Eigenlijk is het een gebrek aan zelfvertrouwen. Je bent bang dat je, wanneer je fouten maakt, je daarom afgewezen zult worden. Dat mensen je dan niet meer aardig of lief vinden en dat ze je niet meer waarderen.
Een belemmerende combi
Wanneer je perfectionist bent, is het bijna onvermijdelijk dat je ook faalangst hebt. Of misschien kun je het beter omdraaien: als je faalangst hebt, wordt je vanzelf een perfectionist! Want als je bang bent dat anderen jou niet zullen accepteren, ga je keihard je best doen om ervoor te zorgen dat er niets op jou valt aan te merken. Als je alles nu maar goed doet, zullen ze jou wel waarderen! Dus werk je jezelf te pletter en ben je altijd gespannen….. Het kan er ook toe leiden dat je dingen dan maar helemaal niet doet, die je diep in je hart graag wilt. Want stel je voor dat het je niet goed lukt!
Faalangst en perfectionisme: wat levert het op?
Je hoopt dat het je waardering oplevert. Dat mensen je accepteren. En als je het gevoel hebt dat je iets niet goed hebt gedaan, wil je het verstoppen en opnieuw doen. Maar levert het ook echt waardering en acceptatie op? Voor je gevoel wel, en dat is precies het probleem! Je gevoel is hierin géén goede raadgever! Wanneer jij jezelf bent en gewoon je best doet, wordt je ook geaccepteerd. De kans is groot dat mensen je dan zelfs meer waarderen! Want als je aldoor op je tenen loopt, ben je niet de gezellige en ontspannen persoon die je zou kunnen zijn als je het allemaal iets minder serieus neemt. Wat perfectionisme je vooral oplevert is een enorme druk die je vroeg of laat te veel gaat worden. Tijd dus om er iets tegen te doen!
Tips: zo ga je om met faalangst en perfectionisme
1. Accepteer dat je mens bent en dus fouten maakt. Houd jezelf voor dat iedereen fouten maakt en dat het normaal is!
2. Zie de fout als een leermoment. Je kunt het misschien niet leuk vinden, maar door het maken van fouten leer je het meest!
3. Neem jezelf niet zo serieus en lach om je fouten! Ja, dat zal je moeilijk vinden! Maar doe het gewoon, ook al is het in het begin niet van harte. Probeer de humor ervan in te zien.
4. Doe eens bewust iets kleins fout. Ik heb zelf eens de opdracht gekregen om bewust eens iets niet te doen of fout te doen. Gewoon om eens te kijken wat het effect daarvan was. Tot mijn grote verbazing bleek er weinig effect te zijn. Wat een verademing was dat!
5. Mensen houden van echte mensen! Echte mensen maken fouten en echte aardige mensen geven het toe dat ze die gemaakt hebben en doen hun best om het te herstellen, zonder er een probleem van te maken!
6. Wees voor jezelf als voor een goede vriend of vriendin. Je gaat je vriend(in) niet afzeiken wanneer hij/zij een fout maakt. Je probeert hem/haar te stimuleren en te steunen. Doe dat ook bij jezelf wanneer je iets niet goed hebt gedaan.
Muziekles
Blijf altijd voor ogen houden dat je naar muziekles gaat omdat je wilt leren muziek maken, niet omdat je alles al kan of weet. Je mag dus gewoon fouten maken. Trouwens, ook je docent is maar een mens die regelmatig een fout maakt! Die zal het je dus zeker niet kwalijk nemen! Gewoon blijven oefenen en niet vergeten ervan te genieten!
Wil je er meer over lezen?
Perfectionisme + Faalangst = Uitstelgedrag
Hoe perfectionistisch ben jij?
Veel studeerplezier!