Toonladders en akkoorden, weet jij de verschillen?
Wat is een toonladder?
Een toonladder is een reeks noten die op een rij zijn gezet van laag naar hoog of hoog naar laag. Zo’n verzameling noten is de basis waar een muziekstuk van is gemaakt. De majeur en de mineur toonladders zijn toonladders die uit 7 verschillende noten bestaan. De achtste noot is weer dezelfde als de eerste.
Voorbeeld, de toonladder van C majeur:
C D E F G A B C
Voorbeeld de toonladder van A mineur:
A B C D E F G A
Wat is een akkoord?
Een akkoord is een samenklank van minimaal 3 tonen. Deze tonen moeten dus tegelijk klinken of zo vlak na elkaar dat je het als een samenklank ervaart. Dit dus in tegenstelling tot een toonladder waarvan je juist de tonen ná elkaar speelt.
Voorbeeld akkoord C majeur: C E G, dit zijn dus de eerste, derde en vijfde toon van de toonladder van C
Voorbeeld A mineur akkoord: A C E, dit zijn dus de eerste, derde en vijfde toon van de toonladder van A mineur.
Wat is het verschil tussen Majeur en Mineur?
Majeur betekent: groot. Mineur betekent: klein. Dit “groot” en “klein” heeft betrekking op de afstand tussen de eerste en de derde toon. Zowel de eerste als de derde toon zitten in de toonladder èn in het akkoord.
Bij de C majeur toonladder en het C majeur akkoord gaat het om de afstand tussen de C en de E. Als je deze tonen opzoekt op de piano of het keyboard, zie je dat er 1 witte toets tussen die C en E zit, en 2 zwarte toetsen.
Bij De A mineur toonladder en het A mineur akkoord gaat het om de afstand tussen de A en de C. Ook hier zit 1 witte toets tussen. Maar in tegenstelling tot C majeur zit er maar 1 zwarte toets tussen. Dat betekent dat de afstand tussen A en C kleiner is dan tussen C en E.
Dus : Majeur ( groot), heeft 3 toetsen tussen de eerste en de derde toon, en Mineur (klein) heeft 2 toetsen tussen de eerste en de derde toon.
Waar staan de akkoorden?
Wanneer je bij een muziekstuk boven de maten hoofdletters ziet staan, zijn dit meestal de akkoorden. Soms worden de akkoorden onder de maten genoteerd. Daar heb ik zelf een grote hekel aan. Want als je gewend bent aan akkoorden erboven, raak je steeds in de war wanneer ze er een keer onder staan.
Hoe noteer je een majeur of mineur akkoord?
Een majeur akkoord wordt aangeven d.m.v. een hoofdletter. Dus staat er boven de maat C, dan gaat het om een C majeur akkoord. Staat er G, dan gaat het om een G majeur akkoord, enz. Een mineur akkoord wordt aangegeven met een hoofdletter en een m. Dus Cm, Am, Dm enz. Vooral in klassieke muziek wordt er ook nog wel gebruik gemaakt van een kleine letter wanneer ze een mineur akkoord bedoelen. Gelukkig kom ik de laatste tijd steeds minder vaak afwijkende notaties tegen. Het lijkt steeds meer standaard te worden om een hoofdletter voor majeur en de letter m erachter voor mineur te gebruiken. Wel zo duidelijk!
Wat houdt toonsoort ook alweer in?
Als laatste nog even over het begrip: toonsoort. Want ook bij toonsoorten wordt gesproken over Majeur en Mineur. Met toonsoort wordt bedoeld de notenvoorraad waar het muziekstuk mee gemaakt is. Eigenlijk komt het op hetzelfde neer als de toonladder. Alleen de toonladder moet je zien als een manier om de notenvoorraad van de toonsoort te kunnen spelen; overzichtelijk op een rij van laag naar hoog of hoog naar laag.
Conclusie
In het kort:
- Toonsoort is de notenvoorraad waaruit een muziekstuk is opgebouwd.
- Wanneer je deze notenvoorraad op een rijtje zet heb je een toonladder.
- Majeur en Mineur toonladders bestaan uit 7 tonen en deze speel je na elkaar.
- Een akkoord bestaat uit minimaal 3 tonen. Deze tonen klinken tegelijkertijd.
- Majeur betekent Groot en Mineur betekent klein. Dit slaat op de afstand tussen de eerste en de derde toon, bij Majeur 3 toetsen tussen de eerste en de derde toets, bij mineur 2 toetsen tussen de eerste en de derde toets. Dit geldt voor toonsoorten, toonladders en akkoorden.
Wil je meer weten over toonladders en akkoorden?
In onderstaande blogs ga ik dieper in op toonladders, toonsoorten en akkoorden:
Toonladders studeren: zin of onzin?
Akkoorden spelen op de piano: zo doe je dat. Deel 1
Akkoorden spelen op de piano: zo doe je dat. Deel 2 omkeringen
Akkoorden spelen op de piano: zo doe je dat! Deel 3: 5 voorbeelden
De Kwintencirkel: een handig hulpmiddel! Deel 1
De Kwintencirkel deel 2, de mollen toonladders
Veel studeerplezier!
