Piano spelen : Een goed begin is het halve werk!
Stel je voor: Je gaat piano spelen, of keyboard spelen, of gitaar of dwarsfluit of….nou ja, maakt niet uit welk instrument. Je hebt net van je docent opdracht gekregen een nieuw stuk(je) muziek in te studeren. Enthousiast ga je aan de slag; en je begint bij de eerste noot. Na de nodige worstelingen kom uiteindelijk aan het eind van het stukje. Zo, dat was een aardige klus! Maar was het ook een goed begin?
Herken je dit?
Veel muziekleerlingen herkennen dit wel, denk ik zo! Ik ben jarenlang op die manier begonnen met nieuwe stukken! Pas na vele jaren ontdekte ik dat dit niet de meest handige en efficiënte manier is. Want als je de laatste noot gespeeld hebt, is de kans groot dat je weinig meer weet van wat je in het begin van het stuk gedaan hebt.
Hoe kan je het dan beter aanpakken?
Begin zonder je instrument. Neem even een paar minuten de tijd om het muziekstuk te lezen:
1. Wat is het voor een stuk?
Welke sfeer heeft het: vrolijk? Is het dansmuziek? Of juist langzaam; een slaaplied? Zorg dat je hier zoveel mogelijk over te weten komt. De titel, de componist (wanneer leefde hij/zij?), het tempo, de stijl: veel kan je te weten komen door goed te lezen wat er boven het stuk geschreven staat.
2. Kijk naar het begin van de eerste notenbalk; wat is de maatsoort…
De maat van het stuk is erg bepalend voor hoe het gaat klinken: is het een snelle wals ( dus driekwartsmaat ) dan klinkt het heel anders dan een vierkwartsmaat ( bv. een mars of een hardrock ).
..en de toonsoort.
Wanneer er geen kruizen of mollen vooraan de balk staan, weet je al gelijk dat er waarschijnlijk weinig zwarte toetsen in gebruikt worden, omdat de notenvoorraad waar het muziekstukje uit op is gebouwd, bestaat uit alleen witte toetsen. Staan er wel kruizen of mollen vooraan de notenbalk, kijk dan goed welke dat zijn.
3. Blijft dit het hele stuk door hetzelfde?
Zijn er maatwisselingen, veranderingen in de toonsoort? Staan er toevallige voortekens (kruizen/ mollen /herstellingstekens vlak voor een of meerdere noten)? Wanneer er in het stuk dit soort dingen veranderen, dan markeer ik dat vaak met een rood potlood of markeer stift, zodat ik er op tijd erg in heb.
4. Hoe is de structuur van stuk?
Bestaat het uit coupletten en refrein? Staan er herhalingstekens in? Is het een 12 matig bluesschema? AABA schema? Weet je de structuur van het stuk, dan kom je er vaak achter dat je vanwege de herhalingen niet eens zoveel nieuwe noten hoeft te studeren!
5. Zoom in
Worden er stukjes melodie herhaald? Komen er variaties van een stukje melodie in voor?
Zie een motiefje op een andere toon terugkomen? Voor toetsenisten: welke akkoorden worden gebruikt? Wat is de laagste en wat de hoogste noot die je moet spelen?
Kortom: zorg ervoor dat je zoveel mogelijk al weet van het stuk voordat je het gaat spelen. Hierdoor weet je veel beter waar je mee bezig bent en is het overzichtelijker. Stukjes die herhaald worden herken je nu ook: dat scheelt studeren!
Probeer het uit, en laat me weten of je er iets aan hebt gehad!
Veel studeerplezier!
