Wat is de beste leeftijd om te starten met muziekles?

Regelmatig krijg ik de vraag wat de beste leeftijd is om met muziekles te starten. Het antwoord is niet zo simpel te geven. Het hangt van een aantal dingen af. Daarom vandaag deze blog over dit onderwerp.

Een pril begin.

Muziek is een belangrijk onderdeel van mijn leven. Mijn moeder zong altijd liedjes voor en met mij, en ik hoop dat alle moeders die moeite nemen! Een baby reageert al op geluid terwijl het nog in de buik van de moeder zit. Wanneer de baby geboren is, herkent het eigenlijk al gelijk de stem van de moeder. Dat is een vertrouwd geluid. Wanneer de moeder zingt heeft dat een kalmerend effect op de baby.

 

Luisteren en reageren

Langzamerhand wordt de baby zich steeds meer bewust van de mensen om hem of haar heen. Wanneer de moeder/vader/ opa/ oma/oppas (kinder)liedjes zingt, is zij/hij eigenlijk al bezig met de muzikale ontwikkeling van het kind. Maar dat niet alleen: het versterkt ook de band tussen de baby en de opvoeder doordat je samen met muziek bezig bent. Want luisteren en reageren op muziek is ook een vorm van samen met muziek bezig zijn. Hoewel er hier dus nog helemaal geen sprake is van muziekles, is er wel sprake van muzikale ontwikkeling. En daarbij heeft het ook nog een positief effect op de sociale en emotionele ontwikkeling. Zing dus met en voor je kind, maakt niet uit als je er niet zo goed in bent, je kind heeft er altijd profijt van!

De eerste muziekles

Er zijn muziekcursussen voor baby’s en peuters. Dat zijn cursussen waar je met je kind (kleinkind) heen kan gaan om samen muziek te maken. Ook hier draait het vooral om het samen liedjes zingen en geluiden te ontdekken. Ideaal wanneer je zelf niet zo muzikaal onderlegd bent en je graag wil leren wat je met je kind aan muziek kunt doen. Daarbij is het een leuk uitje voor jezelf en het kind, en levert het vaak leuke contacten op. De meeste muziekscholen bieden wel iets aan op dit vlak.

Het vervolg

Wanneer het kind in de kleuterleeftijd komt, wordt het al wat zelfstandiger. Door naar school te gaan raakt het eraan gewend om even zonder ouders te zijn. De cursussen die voor deze leeftijd aangeboden worden, zijn dan ook wat vaker zonder dat een ouder of grootouder erbij blijft. Ook worden er steeds meer instrumenten geïntroduceerd bij de kinderen. Muzikale begrippen, zoals hoog en laag, lang en kort, komen aan bod. En de kinderen kunnen al op een eenvoudig slaginstrument liedjes meespelen. Hoewel het allemaal nog heel eenvoudig en speels is, merk ik toch altijd dat kinderen die zo’n cursus gedaan hebben, een voorsprong hebben. Ze zijn al gewend om te luisteren naar ritme en herkennen eerder structuur in muziek.

Vanaf 5 jaar

Op sommige instrumenten kun je met lessen starten vanaf 4 of 5 jaar. Viool is een instrument wat bekend staat als een instrument waar je heel jong mee kunt beginnen. Er zijn kleine violen die helemaal aangepast zijn zodat ze geschikt zijn voor de kleine handen en korte armen van jonge kinderen. Behalve dat het instrument fysiek geschikt moet zijn voor kleine kinderen, moet de lesmethode dat ook zijn. De Suzuki methode is beroemd geworden vanwege de resultaten die behaald worden met jonge kinderen. En zo langzamerhand worden er steeds meer methodes ontwikkeld voor instrumentale les aan jonge kinderen, ook voor andere instrumenten. De methode die ik veel gebruik bij jonge kinderen heet “Bijdehandjes” en is geschreven door Erna Fransen en Mieke de Jong. Deze methode is geschreven voor pianoles, maar kan, met wat kleine aanpassingen, ook gebruikt worden voor keyboardles.

 

De docent

Lesgeven aan kinderen van een jaar of 5, vergt van de docent wel een andere insteek en wat meer geduld. Niet iedere docent ziet dit zitten. Wanneer je je kind al zo vroeg op muziekles wilt doen, moet je dus misschien iets meer zoeken naar een geschikte docent die het oprecht leuk vindt om te doen.

Vanaf 8 jaar

Veel instrumenten zijn helaas niet geschikt voor jonge kinderen (onder de 8 jaar) vanwege de grootte of de kracht die er nodig is om het instrument te bespelen. Maar behalve dat zijn ook niet alle kinderen er voor hun achtste jaar aan toe om een instrument te leren bespelen. Het vergt veel van je coördinatie en het ene kind is daar verder in ontwikkeld dan het andere kind. Daarom wordt voor veel instrumentale lessen de minimumleeftijd van 8 jaar gehanteerd. Maar juist ook voor kinderen die moeite hebben met motoriek is het een heel goede manier om het te trainen. Behalve dat is ook bewezen dat een instrument bespelen heel goed is voor je hersenontwikkeling. Dus, of je er nu wel niet zo goed in bent, voor je ontwikkeling is het altijd goed om een instrument te leren bespelen!

Te oud?

Regelmatig krijg ik de vraag: “Ben ik niet te oud om het nog te leren?”
Je bent nooit te oud om te leren muziek maken! Alleen moet je niet verwachten dat als je op latere leeftijd begint, dat je dan het niveau van een topmuzikant gaat halen. Een instrument leren bespelen kost veel tijd en energie. Hoe later in je leven je ermee begint, hoe minder veel tijd je nog te besteden hebt. Maar ook als je al gepensioneerd bent kun je nog heel veel plezier beleven aan het leren bespelen van een instrument! Behalve dat het gewoon heel leuk is om te doen, is het ook een heel goede activiteit om je hersenen te trainen en bepaalde spieren soepel te houden. Samen muziek maken zorgt ervoor dat je ook sociaal actief blijft; het is heel gezellig!

Conclusie

Muziek maken kan je doen op allerlei manieren en op alle leeftijden. Wat je precies kunt gaan doen en het niveau wat je uiteindelijk kunt bereiken, is wel afhankelijk van je leeftijd. Maar muziek maken is goed voor jong en oud, dus als je er nog niet mee begonnen bent, ga op zoek naar welk instrument bij jou past en ga aan de slag!

Veel studeerplezier!